Azərbaycan Respublikası Mərkəzi Seçki
Komissiyasının 21 iyul 2005-ci il tarixli
17/64 saylı
Qərarı ilə təsdiq edilmişdir.
Azərbaycan Respublikası Milli Məclisinə
seçkilərdə seçki
bülletenlərinin, zərflərin, dairə və məntəqə
seçki komissiyalarının
səsvermə protokollarının hazırlanması və müvafiq
seçki komissiyalarına verilməsi qaydaları haqqında
T Ə L İ M A T
1. Bu Təlimat
Azərbaycan Respublikası Seçki Məcəlləsinin (bundan
sonra – Seçki Məcəlləsinin) 99, 100 və 166-cı
maddələrinin tələblərinə uyğun olaraq seçki
bülletenlərinin, onların qoyulması üçün zərflərin
və seçki komissiyalarının səsvermə protokollarının
(bundan sonra müvafiq olaraq – bülletenlərin,
zərflərin və protokolların) hazırlanması, dairə
və məntəqə seçki komissiyalarına verilməsinə
dair qaydaları müəyyən edir.
2. Bülletenlər, zərflər və protokollar hazırlanmamışdan
əvvəl, onların mətni və forması, hazırlanması
qaydası və sayı Seçki Məcəlləsinin 99.1 və 100.1-ci
maddələrində göstərilən qaydada Azərbaycan Respublikası
Mərkəzi Seçki Komissiyası (bundan sonra - Mərkəzi
Seçki Komissiyası) tərəfindən müəyyən edilir.
Bülleten və protokolların nümunələri təsdiq
edilərkən Seçki Məcəlləsinin 99.2, 99.3, 100.2,
100.3, 100.4 və 100.5-ci maddələri nəzərə alınır.
3. Bu Təlimatın 2-ci bəndində göstərilən hərəkətləri
etdikdən sonra Mərkəzi Seçki Komissiyası bülleten,
zərf və protokolların hazırlanmasına dair qərar
çıxarır.
4. Bülletenlərin,zərflərin və protokolların
hazırlanması üçün Mərkəzi Seçki Komissiyası
tərəfindən poliqrafiya müəssisəsinə aşağıdakı
sənədlər təqdim edilir:
4.1. Hər bir seçki dairəsi üzrə hazırlanmalı
olan bülletenlərin və zərflərin sayı (qeydə
alınmış seçicilərin sayından 3 faiz artıq olmaması
şərtilə), dairə və məntəqə seçki komissiyaları
üçün nəzərdə tutulmuş protokolların sayı barəsində
də məlumatların əks olunduğu Mərkəzi Seçki Komissiyasının
müvafiq qərarı əsasında və bununla bağlı poliqrafiya
müəssisəsinə ünvanlanmış məktubu;
4.2. bülletenlərin, zərflərin və protokolların
Mərkəzi Seçki Komissiyası tərəfindən təsdiq
edilmiş nümunələri;
5. bülleten, zərf və protokollar Seçki Məcəlləsinin
99.4 və 100.6-cı maddələrinin tələbləri nəzərə
alınmaqla hazırlanır. Bu zaman Mərkəzi Seçki
Komissiyası nümayəndələrinin iştirakı təmin
edilməlidir.
6. Seçki Məcəlləsinin 100.11-ci maddəsinə müvafiq
olaraq, poliqrafiya müəssisəsi seçki protokolları
ilə yanaşı, hər seçki komissiyasına 30 nüsxə
hesabı ilə, protokolların surətini hazırlanmalıdır.
7. Bülletenlər və zərflər hazırlandıqdan sonra
poliqrafiya müəssisəsinin nümayəndələri hazırlanmış
bülletenlər və zərflər sırasından yararsız olanları
seçib ayırır.
Mətni və forması baxımından Mərkəzi Seçki Komissiyasının
müəyyənləşdirdiyi nümunəyə uyğun gəlməyən bülleten
və protokollar yararsız hesab edilir.
8.Yararsız hesab edilənlərin seçilib ayrılmasından
sonra, yerdə qalan yararlı bülletenlərin, zərflərin
və protokolların sayının tələb olunan saydan
az olduğu aşkar edilərsə, onların sifariş edilən
saya uyğunluğu təmin edilməlidir.
Bundan sonra yararlı hesab edilən bülletenlər
müvafiq seçki dairələri üzrə qruplaşdırılır.
Eyni hərəkətlər dairə və məntəqə seçki komissiyaları
üçün nəzərdə tutulmuş protokollarla da bağlı
edilir.
9. Müəyyən edilmiş sayda yararlı bülletenlər,
zərflər və protokollar hazırlandıqdan sonra,
onlar poliqrafiya müəssisəsi tərəfindən Mərkəzi
Seçki Komissiyasının səlahiyyətli nümayəndələrinə
təhvil verilir.
Təhvil vermə barəsində müvafiq aktlar tərtib
edilməlidir. Aktların mətni və forması bu Təlimatın
1 və 2 saylı Əlavələrinə uyğun olaraq tərtib
edilir.
10. Bülletenlər, zərflər və protokollar sifarışə
uyğun olaraq təhvil verildikdən sonra poliqrafiya
müəssisəsi yararsız hesab edilən və artıq çap
olunmuş bülleten, zərf və protokolları məhv
edir. Bu barədə Mərkəzi Seçki Komissiyası və
poliqrafiya müəssisəsi nümayəndələrinin imzası
qoyulmaqla Akt tərtib edilir (bu Təlimata 3
saylı Əlavə).
Yararlı bülletenlərin təhvil verilməsi, yararsız
hesab edilən və artıq çap olunmuş bülletenlərin,
zərflərin və protokolların məhv edilməsi Mərkəzi
Seçki Komissiyası üzvləri ilə yanaşı, dairə
və məntəqə seçki komissiyalarının həlledici
və məşvərətçi səs hüquqlu üzvləri, namizədlər
və ya onların səlahiyyətli nümayəndələri, yaxud
vəkil edilmiş şəxsləri, namizədləri irəli sürmüş
siyasi partiyaların, siyasi partiyalar bloklarının
vəkil edilmiş şəxsləri, aktiv seçki hüququna
malik olan Azərbaycan Respublikasının vətəndaşları
və beynəlxalq müşahidəçilər müşahidə edə bilərlər.
Həmin şəxslərə təhvil vermə və məhvedilmə hərəkətlərinin
yeri və vaxtı haqqında Mərkəzi Seçki Komissiyası
tərəfindən qabaqcadan məlumat verilməlidir.
Təhvilvermə və məhvedilmə proseslərinin müşahidəsi
elə təşkil edilməlidir ki, bununla həmin proseslərin
özü, onların normal müşahidə edilməsi və poliqrafiya
müəssisəsinin normal iş rejimi pozulmasın. Lakin
istənilən halda müşahidə hüququ təmin edilməlidir.
11. Seçki Məcəlləsinin 99.6-cı və 100.8-ci maddələrində
göstərildiyi kimi Mərkəzi Seçki Komissiyası
poliqrafiya müəssisəsindən aldıqdan sonra seçki
bülletenlərinin və zərflərin dairə seçki komissiyasının
qərarı ilə müəyyənləşdirilmiş sayda səsvermə
gününə azı 5 gün qalmış, səsvermə protokollarının
isə seçki məntəqələrinin sayı nəzərə alınmaqla
səsvermə gününə azı 20 gün qalmış paylanmasını
təşkil edir. Məntəqə seçki komissiyalarına dairə
seçki komissiyaları tərəfindən verilmiş seçki
bülletenlərinin sayı seçki bülletenlərinin verildiyi
günədək seçki məntəqəsi üzrə siyahıya daxil
edilmiş seçicilərin sayının 90 faizindən az,
0,5 faizindən isə artıq ola bilməz.
Təhvilvermə dairə seçki komissiyası sədrinin
və katiblərinin iştirakı ilə xüsusi Aktların
tərtib edilməsi vasitəsilə həyata keçirilir
( bu Təlimata 4 və 5 saylı Əlavələr).
12. Bülletenləri, zərfləri və protokolları təhvil
aldıqdan sonra, dairə seçki komissiyası bülletenləri
və zərfləri səsvermə gününə ən geci 3 gün qalmış,
protokolları isə səsvermə gününə ən geci 4 gün
qalmış məntəqə seçki komissiyalarına təhvil
verir. Təhvil vermə zamanı xüsusi Aktlar tərtib
edilir ( bu Təlimata 5 və 6 saylı Əlavələr).
13. Bülleten və zərfləri təhvil aldıqdan sonra
məntəqə seçki komissiyalarında onlarla bağlı
aşağıdakı hərəkətlər edilir:
13.1. bülletenlər sayılır və və alınmış nəticə
komissiyanın qərarı ilə təsdiq edilir (verilməli
olan və alınmış bülletenlərin sayı arasında
uyğunsuzluq aşkar edilərsə bu barədə dairə seçki
komissiyası məlumatlandırılır);
13.2. bülletenlərin hər birinin yuxarı sağ küncü
komissiyanın möhürü ilə təsdiq edilir;
13.3. bülletenlər, zərflər və protokolların
yalnız seçki məntəqəsinin binasında, etibarlı
qorunan yerdə saxlanılması təmin edilir.
14. Bülletenlərin, zərflərin və protokolların
saxlanması üçün məsuliyyəti poliqrafiya müəssisəsindən
təhvil alınması anından dairə seçki komissiyalarına
paylanması anınadək Mərkəzi Seçki Komissiyası,
Mərkəzi Seçki Komissiyasından təhvil alınması
anından məntəqə seçki komissiyalarına paylanması
anınadək dairə seçki komissiyasının sədri, dairə
seçki komissiyasından təhvil alınması anından
səsvermədən sonra Seçki Məcəlləsinin 106.7-ci
maddəsində göstərilən bütün digər sənədlərlə
birlikdə bülletenlərin və protokolların dairə
seçki komissiyalarına təhvil verilməsi anınadək
məntəqə seçki komissiyasının sədri daşıyır.
Bülletenlərin, zərflərin və protokolların müvafig
seçki komissiyalarına təhvil veriməsindən sonra
onların təyinatı məntəqəsinə çatdırilması zamanı
bütün zəruri təhlükəsizlik tədbirləri təmin
edilməlidir.